Το καλοκαίρι είναι εδώ και μας αφήνει καθημερινά όμορφες στιγμές και ωραίες αναμνήσεις, αλλά σε ορισμένους και τα σημάδια του στο δέρμα μας. Η παραμονή σε κάποια παραλία κάτω από τον ζεστό ήλιο, πάνω στην άμμο, συχνά χωρίς πετσέτα, είναι οι κυριότερες αιτίες ανάπτυξης μολυσματικών δερματοπαθειών.

Μυκητιασικές λοιμώξεις
Ποικιλόχρους πιτυρίαση: Χρόνια επιφανειακή μυκητίαση, με εντόπιση κυρίως σε κορμό και βραχίονες. Χαρακτηρίζεται από κυκλικές ή ωοειδείς υπέρ- ή υποχρωματικές κηλίδες, με ήπια απολέπιση, συνήθως χωρίς συνοδά συμπτώματα. Το νόσημα οφείλεται σε έναν λιπόφιλο ζυμομύκητα, ο οποίος υπάρχει φυσιολογικά στο δέρμα των ενηλίκων (σαπρόφυτο). Η ζέστη, η υγρασία, η ανοσοκαταστολή μετατρέπουν τον μύκητα στην παθολογική του μορφή, εμφανίζοντας τη νόσο. Το γεγονός ότι ο μύκητας ανήκει στα σαπρόφυτα είναι η αιτία των συχνών υποτροπών.

• Μυκητιάσεις από δερματόφυτα
  Μπορούν να προσβάλλουν την κερατίνη στιβάδα του δέρματος, τα νύχια, τις τρίχες. Μυκητιάσεις που προσβάλλουν το τριχωτό της κεφαλής αφορούν τα παιδιά, ενώ η συχνότητα των ονυχομυκητιάσεων αυξάνει με την πάροδο της ηλικίας. Ο τρόπος μετάδοσης είναι από άνθρωπο (ανθρωπόφιλοι), από ζώο (ζωόφιλοι), από τη γη (γεώφιλοι). Οι αιτίες οι οποίες διευκολύνουν τη λοίμωξη είναι οι νόσοι που αλλοιώνουν τη δομή της κερατίνης στιβάδας, όπως η ατοπική δερματίτιδα, η ψωρίαση, η ιχθύαση. Ζέστη, υγρασία, κλειστή περίδεση (συνθετικά ρούχα, παπούτσια), τοπική ή συστηματική χορήγηση κορτικοστεροειδών, συχνή έκθεση στους αιτιολογικούς παράγοντες (ξυπόλυτοι σε χώμα-άμμο, κτηνίατροι, αγρότες), συχνοί τραυματισμοί (υπερβολικό λιμάρισμα των νυχιών) βοηθούν επίσης τους μύκητες να αποικίσουν το δέρμα και τα εξαρτήματα του. Η κλινική εικόνα διαφέρει, ανάλογα με το είδος του μύκητα. Πλάκα ερυθηματώδης, σαφώς αφοριζόμενη από το γύρω υγιές δέρμα, με κεντρική ίαση και περιφερική απολέπιση συνήθως στα εκτεθειμένα μέρη, με ή χωρίς κνησμό, ερύθημα με ήπια απολέπιση μεταξύ των τελευταίων δαχτύλων του ποδιού, σπασμένες τρίχες στο τριχωτό της κεφαλής, με υπερκερατωσική πλάκα, αλλαγή μέρους του χρώματος των νυχιών και αποκόλληση του ελεύθερου άκρου αυτών είναι οι πιο συχνές εικόνες μιας μυκητίασης.
• Καντιντίαση
  Μυκητίαση που προσβάλλει πτυχές, βλεννογόνους, νύχια. Τριβή, ανοσοκαταστολή, σακχαρώδης διαβήτης, εγκυμοσύνη, λήψη κορτικοστεροειδών-αντιβιοτικών, χρήση πάνας στα μωρά και τους κατακεκλιμένους είναι οι κυριότεροι επιβαρυντικοί παράγοντες. Ερυθηματώδεις πλάκες, συχνά με ρωγμές στις πτυχές, με περιφερικές φλύκταινες και κνησμό είναι η εικόνα που παρουσιάζουν οι ασθενείς. Θεραπευτικά για όλες τις μυκητιάσεις χορηγούμε, συνήθως ύστερα από καλλιέργεια, αντιμυκητιασικά, κερατολυτικά, αντισηπτικά σκευάσματα και απομακρύνουμε και τους αιτιολογικούς παράγοντες.
• Θυλακίτιδα
  Πρόκειται για φλεγμονή του θυλάκου της τρίχας. Εμφανίζεται ως στρογγυλή, μαλακή βλατίδα, φυσαλίδα, φλύκταινα ή οζίδιο, με κεντρική συνήθως κοίλανση, η οποία αντιστοιχεί στον θύλακο της τρίχας. Εντοπίζεται όπου υπάρχουν τριχοσμηγματογόνοι μονάδες. Ασυμπτωματική ή με κνησμό ή και πόνο, με ποικίλη αιτιολογία και ανάλογη κλινική εικόνα. Μύκητες, βακτήρια, τοπική χρήση λιπαρών σκευασμάτων, τοπική ή συστηματική χρήση στεροειδών ορμονών, ανοσοκαταστολή, τριβή, απότομη έλξη των τριχών, σε συνδυασμό με ζέστη και υγρασία, είτε περιβαλλοντολογική είτε λόγω ένδυσης με συνθετικά υφάσματα, είναι οι κυριότεροι αιτιολογικοί παράγοντες. Η θεραπευτική προσέγγιση εξαρτάται από το αίτιο, την έκταση της νόσου και τη συνολική εικόνα της υγείας του ασθενούς.
  Ιογενείς λοιμώξεις
• Μυρμηγκιές
  Οφείλονται, με τα σημερινά δεδομένα, σε 90 είδη του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων. Εμφανίζονται ως υπερκερατωσικές βλατίδες ή πλάκες σε όλο το σώμα, κυρίως όμως στα εκτεθειμένα μέρη, χωρίς συνοδά συμπτώματα, εκτός από την περιοχή των πελμάτων, τις οποίες ο ασθενής αντιλαμβάνεται σαν ξένο σώμα. Μεταδίδονται με την επαφή με βλάβες πάσχοντος. Η λύση της κερατίνης στιβάδας, η ανοσοκαταστολή και οι συχνοί τραυματισμοί είναι επιβαρυντικοί παράγοντες. Υπάρχουν διάφορα είδη, όπως: ομαλές, κοινές, πελμάτων, ενδιάμεσες, ανάλογα με την κλινική εικόνα και την εντόπιση. Θεραπευτικά η νόσος αντιμετωπίζεται, ανάλογα με την εντόπιση και το είδος των μυρμηγκιών, κυρίως με καταστροφικές μεθόδους από τον ιατρό, όπως Laser, Κρυοθεραπεία, Διαθερμοπληξία, Χειρουργική εξαίρεση. Η θεραπεία μπορεί να συνεχίζεται στο σπίτι με κερατολυτικά ή ανοσοτροποποιητικά σκευάσματα.
• Μολυσματική τέρμινθος
  Αυτοπεριοριζόμενη σε ανοσοεπαρκή άτομα επιδερμιδική λοίμωξη του δέρματος, η οποία οφείλεται σε ιό και χαρακτηρίζεται από ασυμπτωματικές, ομφαλοειδείς, ρόδινες ή χρώματος του δέρματος βλατίδες. Εμφανίζεται στα εκτεθειμένα μέρη, κυρίως στα παιδιά, και στη γεννητική και περιγεννητική χώρα στους ενήλικους, τους οποίους θεωρείται σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα. Η θεραπευτική προσέγγιση στηρίζεται κυρίως στην καταστροφή των βλαβών.
  Βακτηριακές λοιμώξεις
• Μολυσματικό κηρίο
  Εμφανίζεται κυρίως στα παιδιά και στους νεαρούς ενήλικους. Οφείλεται στον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο και στο β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο. Ύστερα από τραυματισμό του δέρματος ή σε έδαφος άλλης δερματοπάθειας, με επιμόλυνση από τον μικροοργανισμό, εμφανίζονται φυσαλίδες ή φλύκταινες, οι οποίες σπάνε εύκολα δημιουργώντας μελιτόχροη εφελκίδα. Συχνά συνοδεύεται από κνησμό. Πολύ μεταδοτικό νόσημα. Θεραπευτικά χορηγούμε αντιβιοτικά και τοπικά αντισηπτικά σκευάσματα.

Επιπλέον να αναφέρουμε ότι το καλοκαίρι ευδοκιμούν σε μεγάλο βαθμό και οι παρακάτω λοιμώξεις:

• Τσιμπήματα από Έντομα (που αναλύσαμε εκτενώς σε προηγούμενη ανάρτηση μας)
• Όλες οι γυναικολογικές λοιμώξεις, όπως κολπίτιδες, ουρολοιμώξεις, μυκητιάσεις κ.τ.λ.
• Ιογενείς λοιμώξεις (HPV, Έρπης γεννητικών οργάνων)
• Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα
• Κρυολογήματα
• Διαρροϊκά Σύνδρομα
• Ωτίτιδα των Κολυμβητών

Πρόληψη – Μέτρα πρόληψης
Η πρόληψη είναι εξίσου σημαντική με τη θεραπεία. Για να αποφύγετε τόσο τις μυκητιάσεις όσο και τις μικροβιακές λοιμώξεις και ιώσεις του δέρματος, αρκεί να ακολουθήσετε τους παρακάτω απλούς κανόνες υγιεινής:

• Αλλαγή του μαγιό κάθε φορά που βγαίνετε από τη θάλασσα, εκτός αν σκοπεύετε να ξαναμπείτε σύντομα.
• Πολύ καλό σκούπισμα με την πετσέτα των δακτύλων των ποδιών και των πελμάτων μετά από κάθε επαφή με το νερό, καθώς όπως αναφέραμε παραπάνω η υγρασία αποτελεί το ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη μυκήτων και γενικότερα μικροβίων.
• Ελαχιστοποίηση του χρόνου που περπατάτε χωρίς παντόφλες, ειδικά όταν κυκλοφορείτε γύρω από πισίνα.
• Καλό είναι να μην κάθεστε με το μαγιό ή γυμνοί, επάνω σε ξαπλώστρες, βότσαλα ή άμμο χωρίς να βάλετε από κάτω μία δική σας, καθαρή ψάθα ή πετσέτα. Δεν πρέπει να μοιραζόμαστε την πετσέτα μας με άλλους, ούτε τα ρούχα ή τις κάλτσες.
• Καλό είναι να ξεβγάζεστε με γλυκό νερό αμέσως μετά την θάλασσα ή την πισίνα.
• Σε περίπτωση μυκητίασης στο παρελθόν, τα ρούχα θα πρέπει να απολυμαίνονται με κατάλληλο απορρυπαντικό.
• Προληπτικά, από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο, 1-2 φορές την εβδομάδα, να χρησιμοποιείται αντιμυκητιασικό σπρέι, γέλη για ντους ή σαμπουάν.
• Αντιμυκητιασική πούδρα πρέπει να χρησιμοποιείται στα πόδια, για να σκοτώνει τους μύκητες αλλά και να απομακρύνει την υγρασία.
• Να χρησιμοποιούνται ήπια καθαριστικά του δέρματος το καλοκαίρι.
• Ο ρουχισμός να είναι άνετος και να επιτρέπει την κυκλοφορία του αέρα.